ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

ΑΘΗΝΑ 31 ΜΑΙΟΥ 1991

ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ

ΑΡΙΘΜΟΣ ΦΥΛΛΟΥ 84 

ΝΟΜΟΣ ΑΡΙΘ. 1951 

Καθιέρωση του θεσμού του εθελοντή πυροσβέστη και άλλες διατάξεις. 

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 

Εκδίδουμε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή:

Άρθρο 1 

Σκοπός και αποστολή. 

  1. Σκοπός καθιέρωσης του θεσμού του εθελοντή πυροσβέστη είναι η ενίσχυση της υπαρχούσης πυροπροστασίας με την εθελούσια συμμετοχή των πολιτών και η αντιμετώπιση των αναγκών πυροπροστασίας στην Επικράτεια. Προορισμός και αποστολή του εθελοντή πυροσβέστη είναι η ασφάλεια και προστασία της ζωής των πολιτών ως και της περιουσίας αυτών και του κράτους κατά των κινδύνων του πυρός, των πλημμύρων και των λοιπών θεομηνιών. Η ανωτέρω αποστολή ασκείται στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων του Πυροσβεστικού Σώματος.
  2. Το έργο του εθελοντή πυροσβέστη είναι τιμητικό και άμισθο.
 

Άρθρο 2 

Εθελοντικοί Πυροσβεστικοί Σταθμοί και Κλιμάκια. 

  1. Εθελοντικοί Πυροσβεστικοί Σταθμοί ή Κλιμάκια συνιστώνται κατά τον τρόπο που ορίζεται στα άρθρα 10 και 11 του παρόντος σε δήμους, κοινότητες ή συνδέσμους κοινοτήτων, κατόπιν αιτήσεών των. Οι Εθελοντικοί Πυροσβεστικοί Σταθμοί και τα Κλιμάκια υπάγονται διοικητικά και επιχειρησιακά στην Υπηρεσία του Πυροσβεστικού Σώματος, στην περιοχή της οποίας εδρεύουν.
  2. Οι Πυροσβεστικοί σταθμοί διακρίνονται σε Α� ή Β� τάξης. Με την ίδρυση κάθε Εθελοντικού Πυροσβεστικού Σταθμού συνιστάται στο Πυροσβεστικό Σώμα μία (1) οργανική θέση Ανθυποπυραγού - Υποπυραγού, που τοποθετείται ως Διοικητής, μία (1) οργανική θέση Πυρονόμου, που τοποθετείται ως αναπληρωτής αυτού και μία (1) Πυροσβέστη οδηγού.
  3. Σε περίπτωση κατάργησης Εθελοντικών Πυροσβεστικού Σταθμού οι υπηρετούντες στις παραπάνω οργανικές θέσεις θεωρούνται υπεράριθμοι μέχρις ότου καταλάβουν κενές θέσεις.
 

Άρθρο 3 

Αρμοδιότητες των Εθελοντικών Πυροσβεστικών Σταθμών και Κλιμακίων. 

Οι αρμοδιότητες των Εθελοντικών Πυροσβεστικών Σταθμών και Κλιμακίων ασκούμενες πάντοτε με την καθοδήγηση και επίβλεψη της Υπηρεσίας του Πυροσβεστικού Σώματος, στην περιοχή της οποίας εδρεύουν, είναι: 

α. Η κατάσβεση των πυρκαγιών, η λήψη και επιβολή προληπτικών μέτρων κατά του κινδύνου που προκαλείται από την επέκτασή τους και η παροχή βοήθειας προς διάσωση εκείνων που κινδυνεύουν απ� αυτές. 

β. Η εφαρμογή προληπτικών μέτρων προς αντιμετώπιση των κινδύνων και ζημιών που επέρχονται από πλημμύρες, καταρρεύσεις, θεομηνίες και γενικά από οποιαδήποτε φυσικά ή χημικά αίτια. 

γ. Η παροχή πρώτων βοηθειών στους παθόντες από τις ανωτέρω αιτίες και άμεση διακομίσει τους σε νοσοκομεία ή κλινικές. 

δ. Ο έλεγχος εφαρμογής των προληπτικών μέτρων που υποδεικνύονται από την Επαγγελματική Πυροσβεστική Υπηρεσία κατά του κινδύνου του πυρός σε συνοικισμούς, εργαστήρια, βιομηχανικές και βιοτεχνικές εγκαταστάσεις, αποθήκες εύφλεκτων υλών, πολυσύχναστα δημόσια κέντρα και θεάματα, νοσοκομεία, κλινικές, θεραπευτήρια και γενικά εκεί όπου ανακύπτουν κίνδυνοι από συνωστισμό ή πυρκαγιά. Ο ανωτέρω έλεγχος ασκείται μόνο από το προσωπικό του Πυροσβεστικού Σώματος που υπηρετεί στους Εθελοντικούς Πυροσβεστικούς Σταθμούς σύμφωνα με την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία για την πυροπροστασία. 

 

Άρθρο 4 

Προέλευση εθελοντών πυροσβεστών. 

  1. Οι εθελοντές πυροσβέστες προέρχονται από άρρενες ή θήλεις πολίτες που κατοικούν μόνιμα στο δήμο ή την κοινότητα ή την περιοχή του συνδέσμου κοινοτήτων, που εδρεύει ο Εθελοντικός Πυροσβεστικός Σταθμός ή το Εθελοντικό Πυροσβεστικό Κλιμάκιο και έχουν τα παρακάτω προσόντα:
α. Ηλικία 18 - 55 ετών και 

β. Καλή υγεία που πιστοποιείται από το πλησιέστερο νοσοκομείο. 

  1. Οι εθελοντές πυροσβέστες, που διετέλεσαν στο παρελθόν μόνιμοι πυροσβεστικοί υπάλληλοι, μπορούν να διατηρήσουν την ιδιότητα του εθελοντή πυροσβέστη μέχρι το 65ο έτος της ηλικίας τους. 

Άρθρο 5 

Εκπαίδευση των εθελοντών πυροσβεστών 

  1. Οι εθελοντές πυροσβέστες πριν αναλάβουν την εκτέλεση πυροσβεστικών καθηκόντων εκπαιδεύονται θεωρητικά και πρακτικά από υπαλλήλους του Πυροσβεστικού Σώματος που υπηρετούν με απόσπαση στον Εθελοντικό Πυροσβεστικό Σταθμό ή το Εθελοντικό Πυροσβεστικό Κλιμάκιο.
  2. Μετά από την περάτωση της εκπαίδευσης και αφού πιστοποιηθεί η ικανότητά τους οι εκπαιδευθέντες εφοδιάζονται με ειδική κάρτα, που βεβαιώνει την ιδιότητά τους και αναλαμβάνουν τα καθήκοντά τους στον Εθελοντικό Πυροσβεστικό Σταθμό ή στο Εθελοντικό Πυροσβεστικό Κλιμάκιο, που υπηρετούν.
  3. Οι εθελοντές πυροσβέστες και μετά την ανάληψη των πυροσβεστικών καθηκόντων εκπαιδεύονται συνεχώς από το επαγγελματικό πυροσβεστικό προσωπικό του Σταθμού που ανήκουν ή από υπαλλήλους της Υπηρεσίας του Πυροσβεστικού Σώματος, στην περιοχή της οποίας εδρεύουν. 

Άρθρο 6 

Υποχρεώσεις δήμων και κοινοτήτων 

  1. Οι δήμοι, οι κοινότητες ή σύνδεσμοι κοινοτήτων, στους οποίους ιδρύονται Εθελοντικοί Πυροσβεστικοί Σταθμοί ή Κλιμάκια, αναλαμβάνουν τις παρακάτω υποχρεώσεις:
α. Να εφοδιάζουν του Εθελοντικούς Πυροσβεστικούς Σταθμούς με κατάλληλα, πλήρως εξοπλισμένα, πυροσβεστικά οχήματα και τον απαραίτητο μηχανολογικό εξοπλισμό. Σε περίπτωση βλάβης ή ανεπάρκειας του μηχανολογικού εξοπλισμού των Εθελοντικών Πυροσβεστικών Σταθμών μπορεί αυτοί να ενισχύονται από το Πυροσβεστικό Σώμα, μετά από πρόταση του Διοικητή του Επαγγελματικού Πυροσβεστικού Σταθμού, στην περιοχή του οποίου εδρεύουν. Κατά την έναρξη λειτουργίας των Εθελοντικών Πυροσβεστικών Σταθμών μπορεί να γίνει με την ίδια διαδικασία προσωρινή παραχώρηση του αναγκαίου μηχανολογικού εξοπλισμού από το Πυροσβεστικό Σώμα για χρόνο μέχρι δώδεκα (12) μήνες, με την υποχρέωση του οικείου δήμου ή κοινότητας ή συνδέσμου κοινοτήτων να προμηθευτεί τον εξοπλισμό αυτόν στον ίδιο χρόνο. 

β. Να στεγάζουν τους Σταθμούς αυτούς σε κατάλληλα κτίρια με τις απαραίτητες τηλεφωνικές εγκαταστάσεις και συστήματα συναγερμού. 

γ. Να παρέχουν τα αναγκαία είδη ιματισμού και εξαρτύσεως στους εθελοντές πυροσβέστες της περιφέρειας. 

δ. Να τοποθετούν πυροσβεστικά υδροστόμια και να παρέχουν νερό στους Πυροσβεστικούς Σταθμούς σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 8 του άρθρου 2 του ν.1590/1986 (ΦΕΚ 49 Α�). 

ε. Να παίρνουν κάθε αναγκαίο μέτρο για την εύρυθμη λειτουργία των παραπάνω Πυροσβεστικών Σταθμών σε συνεργασία με την Επαγγελματική Πυροσβεστική Υπηρεσία, στην περιοχή της οποίας εδρεύουν. 

  1. Η καταλληλότητα των πυροσβεστικών οχημάτων, του μηχανολογικού εξοπλισμού και των κτιριακών εγκαταστάσεων που διαθέτουν οι δήμοι, οι κοινότητες ή σύνδεσμοι κοινοτήτων για την ίδρυση Εθελοντικών Πυροσβεστικών Σταθμών πιστοποιείται από την Επαγγελματική Πυροσβεστική Υπηρεσία, στην περιοχή της οποίας υπάγονται.
  2. Οι δήμοι, οι κοινότητες ή σύνδεσμοι κοινοτήτων της παραγράφου 1 αυτού του άρθρου έχουν υποχρέωση να εγγράφουν στον ετήσιο προϋπολογισμό τους τις αναγκαίες πιστώσεις για τον εξοπλισμό των οχημάτων και μηχανημάτων και γενικότερα για την αντιμετώπιση των λειτουργικών δαπανών των Εθελοντικών Πυροσβεστικών Σταθμών της περιοχής τους.
  3. Η συντήρηση και επισκευή των πυροσβεστικών οχημάτων και λοιπού μηχανολογικού εξοπλισμού των Εθελοντικών Πυροσβεστικών Σταθμών βαρύνουν το Δημόσιο (Πυροσβεστικό Σώμα).
 

Άρθρο 7 

Υποχρεώσεις των εργοδοτών 

Οι εργοδότες έχουν υποχρέωση να επιτρέπουν τη συμμετοχή στο πυροσβεστικό έργο των εθελοντών πυροσβεστών, που απασχολούνται στην επιχείρησή τους, σε περιπτώσεις που καλούνται για επέμβαση σε πυρκαγιά ή άλλο συμβάν της καθ� ύλην αρμοδιότητάς τους, του χρόνου της απασχόλησης στα πυροσβεστικά τους καθήκοντα θεωρουμένου ως χρόνου απασχόλησης στην κύρια εργασία τους. 

Άρθρο 8 

Κίνητρα προσέλευσης πολιτών ως εθελοντών πυροσβεστών 

1.Οι εθελοντές πυροσβέστες που έχουν διετή συνεχή ευδόκιμη εθελοντική υπηρεσία και έχουν τα απαιτούμενα προσόντα προτιμώνται κατά τους διαγωνισμούς για κατάταξη στο Πυροσβεστικό Σώμα, έναντι των άλλων υποψηφίων που έχουν τα ίδια προσόντα. Το ποσοστό των εκάστοτε κενών οργανικών θέσεων που υποχρεωτικά πληρούνται από εθελοντές πυροσβέστες ορίζεται σε 20% αυτών. Το ποσοστό αυτό μπορεί να αυξάνεται με απόφαση του Υπουργού Δημοσίας Τάξης. 

  1. Στους εθελοντές πυροσβέστες παρέχει το δικαίωμα εισόδου δωρεάν στις αίθουσες δημοσίων θεαμάτων και στους αθλητικούς χώρους της περιοχής ευθύνης του Εθελοντικού Πυροσβεστικού Σταθμού που υπηρετούν, υπό τον όρο ότι δεν θα υπερβαίνουν τα πέντε (5) άτομα.
  2. Στους εθελοντές πυροσβέστες απονέμονται οι ηθικές και υλικές αμοιβές, που απονέμονται και στους επαγγελματίες και στους επαγγελματίες πυροσβέστες. Οι δαπάνες απονομής των υλικών αμοιβών βαρύνουν το Δημόσιο (Αρχηγείο Πυροσβεστικού Σώματος).
  3. Στους εθελοντές πυροσβέστες που συμπληρώνουν έξι (6) μήνες υπηρεσία το έτος, παρέχει ετησίως έκπτωση σε ποσοστό είκοσι στα εκατό (20%) επί φόρου εισοδήματος και μέχρι ποσού αναλογούντος φόρου εκατό χιλιάδων (100.000) δραχμών. Το ποσό μπορεί ν' αναπροσαρμόζεται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών. Η συμπλήρωση της ανωτέρω υπηρεσίας βεβαιώνεται από τους Εθελοντικούς Πυροσβεστικούς Σταθμούς που υπηρετούν οι ενδιαφερόμενοι ή από τον Επαγγελματικό Πυροσβεστικό Σταθμό στην περιοχή του οποίου ασκούν τα καθήκοντα τους.
  4. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Δημόσιας Τάξης, μετά από πρόταση του Αρχηγού Πυροσβεστικού Σώματος μπορεί να παρέχεται εφ' άπαξ ειδική αποζημίωση στο εθελοντικό προσωπικό των Εθελοντικών Πυροσβεστών Σταθμών και Κλιμακίων που έλαβε μέρος στην αντιμετώπιση μεγάλων πυρκαγιών και εκτεταμένων Θεομηνιών, εφ' όσων η περιοχή τους έχει κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Στον προϋπολογισμό εξόδων του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης (Αρχηγείου Πυροσβεστικού Σώματος )εγγράφονται κατ' έτος πιστώσεις για την καταβολή της ανωτέρω αποζημίωσης. 

Άρθρο 9 

Ασφαλιστική κάλυψη των εθελοντών πυροσβεστών. 

  1. Σε περίπτωση ατυχήματος που θα συμβεί κατά την εκπλήρωση της αποστολής τους, οι εθελοντές πυροσβέστες καλύπτονται από το δικό τους ασφαλιστικό φορέα, το Δε ατύχημά θεωρείται ότι έλαβε χώρα κατά την κύρια απασχόληση τους, εξ αιτίας αυτής και γι΄ αυτή , βεβαιώνεται Δε και αντιμετωπίζεται από τις σχετικές διατάξεις που διέπουν το φορέα της κύριας απασχόλησης τους. 
  2. Με δαπάνη του Δημοσίου παρέχεται νοσοκομειακή και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη στους εθελοντές πυροσβέστες που είναι ανασφάλιστοι και νοσηλεύονται από αίτια,, που οφείλονται στην ενάσκηση των εθελοντικών τους καθηκόντων. Οι παραπάνω εθελοντές πυροσβέστες νοσηλεύονται στην ίδια θέση, που νοσηλεύονται και οι επαγγελματίες πυροσβέστες. Στον προϋπολογισμό εξόδων του Υπουργείου Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων εγγράφονται κατ' έτος πιστώσεις για την αντιμετώπιση των παραπάνω δαπανών. 

    Άρθρο 9 Ν.2019/92 Στο άρθρο 9 του ν. 1951/1991 Καθιέρωση του θεσμού του Εθελοντή Πυροσβέστη και άλλες διατάξεις (ΦΕΚ. 84 Α΄) προστίθεται παράγραφος 3 έχει ως εξής: 

  3. Η διάταξη του άρθρου 1 του ν.δ. 2998/1954 περί επεκτάσεως των ισχυουσών διατάξεων του Δημοσιοϋπαλληλικού Κωδικός, περί αστικής ευθύνης των δημοσίων υπαλλήλων εις τους στρατιωτικούς εν γένει και εις τους ανήκοντας εις τα Σώματα Ασφαλείας και το Λιμενικό Σώμα (ΦΕΚ 210 Α΄), επεκτείνεται και στους εθελοντές πυροσβέστες μόνον κατά την ενάσκηση των καθηκόντων τους.

Άρθρο 10 

Οργάνωση και λειτουργία των Εθελοντικών Πυροσβεστικών Σταθμών και Κλιμακίων  

Με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση των Υπουργών Εσωτερικών, Οικονομικών και Δημοσίας Τάξης, καθορίζονται οι προϋποθέσεις ίδρυσής, προαγωγής, υποβιβασμού και κατάργησης Εθελοντικών Σταθμών Α΄ ή Β΄ Τάξης και ρυθμίζονται θέματα : α) οργάνωσης, λειτουργίας και εξοπλισμού των Εθελοντικών Πυροσβεστικών Σταθμών και Κλιμακίων, β) αύξηση ή μείωσης του επαγγελματικού πυροσβεστικού προσωπικού αυτών, γ) επιλογής, εκπαίδευσης, καθηκόντων και υποχρεώσεων των εθελοντών πυροσβεστών, δ) βαθμολογικής εξέλιξης των εθελοντών πυροσβεστών και αντιστοιχίας των βαθμών τους προς τους βαθμούς των επαγγελματιών πυροσβεστών, ε) προϋποθέσεων και διαδικασίας προαγωγών εθελοντών πυροσβεστών, ζ) απονομής ηθικών και υλικών αμοιβών και η) προϋποθέσεων και διαδικασίας απώλειας της ιδιότητας του εθελοντή πυροσβέστη. 

Άρθρο 11 

Σύσταση και κατάργηση των Εθελοντικών Πυροσβεστικών Σταθμών και Κλιμακίων  

  1. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Οικονομικών και Δημόσιας Τάξης, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ιδρύονται Εθελοντικοί Πυροσβεστικοί Σταθμοί Α΄ και Β΄ Τάξης.
  2. Με απόφαση του Αρχηγού Πυροσβεστικού Σώματος που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ιδρύονται Εθελοντικά Πυροσβεστικά Κλιμάκια. 

Άρθρο 14 

Έναρξη ισχύος  

Η ισχύς του νόμου αυτού αρχίζει από τη δημοσίευση του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. 

Παραγγέλλομε τη δημοσίευση του παρόντος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και την εκτέλεση του ως νόμου του Κράτους.

  

Αθήνα 30 Μαΐου 1991
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Γ. ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ
 
ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ
 
ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
Σ. ΚΟΥΒΕΛΑΣ ΙΩΑΝ. ΠΑΛΑΙΟΚΡΑΣΣΑΣ
 
ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΠΡΟΝΟΙΑΣ & ΚΟΙΝ. ΑΣΦ/ΣΕΩΝ 
ΑΡ. ΚΑΛΑΝΤΖΑΚΟΣ Μ. ΓΙΑΝΝΑΚΟΥ
 
ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΤΑΞΗΣ
Γ. ΣΟΥΦΛΙΑΣ ΙΩΑΝ. ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣ
 
Θωρήθηκε και τέθηκε η Μεγάλη Σφραγίδα του Κράτους.
Αθήνα 31 Μαΐου 1991