ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ

Η ΙΑΤΡΙΚΗ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

ΥΓΙΕΙΝΗ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Μελέτη των Καθηγητών Σ. Γουσόπουλου - Κ.Χουρδάκη

Παρουσιάσθηκε το 1994 στην διάρκεια των εργασιών του Ιατρικού Συνεδρίου των Ενόπλων Δυνάμεων στην Θεσσαλονίκη

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η πρόληψη της υγείας και της ασφάλειας του προσωπικού της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας (Π.Υ.) ξεκινά από την σωστή επιλογή του.

Το επάγγελμα του πυροσβέστη χαρακτηρίζεται ως επικίνδυνο και ίσως το πλέον επικίνδυνο επάγγελμα του ανθρώπου. Έτσι το επάγγελμα αυτό απαιτεί από τον εξασκούντα ειδικές φυσικές και πνευματικές ικανότητες, που να συνδυάζουν ετοιμότητα, επιδεξιότητα, φυσική υγεία, δύναμη και ευκινησία.

ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΤΗΣ ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ

Τα άτομα που θα επιλεχθούν για την εξάσκηση του επαγγέλματος του πυροσβέστη πρέπει να διαθέτουν:

Πνευματική ετοιμότητα: Ο υποψήφιος Πυροσβέστης θα πρέπει να επιλέγεται μετά από επιτυχή δοκιμασία σε διάφορα ψυχολογικά τεστ τα οποία θα καταδεικνύουν την πνευματική του ωριμότητα, την ετοιμότητα του στην αντίληψη του κινδύνου, την παρατηρητικότητα του, την ικανότητα του να εργάζεται ως ομάδα κ.α.

Φυσική υγεία: Εξ' αιτίας της ιδιομορφίας του επαγγέλματος αυτού θα πρέπει οι υποψήφιοι να επιλέγονται μετά από αυστηρά ιατρική εξέταση, να έχουν άριστη όραση και ακοή, ύψος και βάρος που δεν ξεπερνούν κάποια όρια, απουσία παθήσεων του αναπνευστικού συστήματος, του καρδιαγγειακού συστήματος ( συμπεριλαμβάνεται και η υπέρταση), του μυοσκελετικού συστήματος, ηλικία προσλήψεως 20-30 ετών και παραμονή στην υπηρεσία όχι πλέον των 55 ετών.

Δύναμη-Ευκινησία: Τα τεστ δύναμης και σωματικής ευκινησίας είναι απαραίτητα κατά την διαδικασία της επιλογής του προσωπικού των Πυροσβεστικών Υπηρεσιών. Σ' αυτά περιλαμβάνονται ειδικά τεστ για την αξιολόγηση της σωστής λειτουργίας των μυών των άνω και κάτω άκρων, των θωρακικών και των μυών της πλάτης, καθώς και της οσφύος.

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ

Μετά λοιπόν την σωστή επιλογή του προσωπικού, ακολουθεί η προσεχτική και επιμελής εκπαίδευση του, η μεθοδολογία της εκπαίδευσης του η οποία πρέπει να περιλαμβάνει :α).Την θεωρητική εκπαίδευση, β) Την φυσική εξάσκηση και γ) Την πρακτική εξάσκηση.

Α.  Θεωρητική εκπαίδευση Εκδήλωση φωτιάς, εξάπλωση, επικινδυνότητα, πρόληψη, κτιριακή κατασκευή, βασική υδραυλική θεωρία, καθορισμός είδους φωτιάς, επικοινωνία, χρήση πυροσβεστικών υλικών, ραντιστικά συστήματα πυρασφάλειας και χρήσεις των, χρήση προστατευτικών οργάνων επισήμανσης επικίνδυνων ουσιών, ατομικά μέσα προστασίας.

Β. Φυσική εξάσκηση: Αποσκοπεί στην διατήρηση φυσικής κατάστασης ικανής για την εξάσκηση του επαγγέλματος αυτού. Η καλή φυσική κατάσταση, η οποία επιτυγχάνεται με την καθημερινή άσκηση κάνει τον πυροσβέστη ικανό να προφυλάξει τον εαυτό του, αλλά και συγχρόνως του δίνει την απαραίτητη δύναμη για τη σωτηρία των συνανθρώπων του.

Γ. Πρακτική εξάσκηση: Ο εκπαιδευόμενος πρέπει να γνωρίζει καλά την χρήση όλων των απαραίτητων εκείνων μέσων ή μεθόδων που είναι χρήσιμα στην εργασία του και αυτά είναι:

1.               Κόμβοι και τρόποι χρησιμοποιήσεως τους στην εργασία της πυρόσβεσης.

2.          Εργαλεία αντιμετώπισης της φωτιάς, μέθοδοι χρησιμοποιήσεως.

3.              Πυροσβεστικοί σωλήνες, χρήση, αποθήκευση, συντήρηση.

4.              Μέθοδοι καταπολέμησης της φωτιάς, σωστή επιλογή της μεθόδου.

5.              Ρεύματα φωτιάς, πλεονεκτήματα επωφελών ρευμάτων, μέθοδοι επιτεύξεως.

6.             Δυναμική είσοδος, εξοικείωση με τα εργαλεία δυναμικής εισόδου, την χρήση τους και τις προφυλάξεις

7.             Βασικές ενέργειες κατάσβεσης {στρώσιμο πυροσβεστικών σωλήνων, χρήση νερού,προφυλάξεις).

8.             Η εξοικείωση με τον καπνό και τη θερμότητα, κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης βοηθά πολύ στην κατανίκηση του φυσικού φόβου και αδυναμίας στη θέα του καπνού και της φλόγας.

9.             Αερισμός και μέθοδοι διαφυγής: Ο εκπαιδευόμενος θα πρέπει να γνωρίζει καλά τη σημασία των ρευμάτων αέρος στην εξάπλωση της φωτιάς και του καπνού και την χρησιμοποίηση  μεθόδων ασφαλούς απεγκλωβισμού  παγιδευμένων ατόμων είτε αυτά ευρίσκονται σε καλή κατάσταση είτε είναι λιπόθυμα.

10.         Χρήση, αλλά και άμεση επιδιόρθωση υλικού διάσωσης (αδιάβροχα, μάσκες, κ.α).

11.       Γνώση  παροχής «πρώτων βοηθειών» , καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση, κατάλληλος προσέγγιση και μεταφορά τραυματισθέντων ατόμων.

12.      Χρήση ατομικών μέσων προστασίας της αναπνοής: Η μεθοδική εκπαίδευση του στην σωστή κάθε φορά χρήση των κατάλληλων συσκευών προστασίας της αναπνοής του, τον καθιστούν πλέον αποτελεσματικό στην εργασία του, αλλά γίνεται και σωστή προάσπιση της δικής του υγείας.

ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΥΓΕΙΑΣ

Οι παθήσεις του καρδιαγγειακού και του αναπνευστικού συστήματος αποτελούν τις κυριότερες επαγγελματικές παθήσεις των πυροσβεστών ( Ποσοστό μεγαλύτερο του 30% των ατυχημάτων που συνέβησαν στις Η.Π.Α το 1977,θανατηφόρων και μη, αφορούσαν τους πυροσβέστες και ήταν αποτέλεσμα της έκθεσης των σε καιόμενα υλικά. Ο καπνός περιέχει μονοξείδιο του άνθρακος (CΟ) σε συνδυασμό με άλλες ερεθιστικές ή και τοξικές ουσίες καθώς και με προϊόντα πυρόλυσης, τα οποία ελκύονται από τα καιόμενα πλαστικά όπως υδροκυάνιο (HCN), αλλά και υδροχλώριο (HCI) ή και ακόμη ραδιενεργά υλικά. ΣΕ 72. οικοδομικές πυρκαγιές η συγκέντρωση του μονοξειδίου του άνθρακα έφτασε τα 500 ppm στο 29% του χρόνου κατάσβεσης της φωτιάς ,φθάνοντας στο ύψος των 5.500 ppm σε μερικές περιπτώσεις. 'Έκθεση σε καπνό προκαλεί δραματική μείωση του FEV - 1 (Βίαιος εκπνευστικός  - όγκος αέρος - Δείκτης αναπνευστικής λειτουργίας,  καθώς και σοβαρή μείωση του προσφερόμενου οξυγόνου στον καρδιακό μυ, με αποτέλεσμα εάν λάβουμε υπόψη και το αυξημένο καρδιακό έργο που επιτελεί η καρδιά του πυροσβέστη, να υπάρχει αυξημένος κίνδυνος για την υγεία του. Επανειλημμένες εκθέσεις των πυροσβεστών στον καπνό δυνατόν να προκαλέσουν χρόνια μη ειδική πνευμονοπάθεια αλλά και ισχαιμική νόσο της καρδιάς. Η βαρηκοΐα είναι επίσης συχνή και οφείλεται στον θόρυβο των μηχανών, στις σειρήνες, στους αεραγωγούς, στην ραδιοεπικοινωνία και μπορεί πολλές φορές να φθάσει το επίπεδο των 115 Db(Α).)       

Ο Πυροσβέστης εκτίθεται και χειρίζεται καταστάσεις άκρως επικίνδυνες για την σωματική του ακεραιότητα, έτσι και οι δείκτες ατυχημάτων σ' αυτή την κατηγορία των εργαζομένων είναι οι υψηλότεροι απ' όλους τους εργαζόμενους.

Τα τροχαία ατυχήματα που προκαλούνται τόσο κατά την μετάβαση στον χώρο της φωτιάς (ταχύτης), αλλά και κατά την επιστροφή (κούραση, σύγχυση, κ.α.) βρίσκονται στην πρώτη Θέση.

Οι άλλες κατηγορίες ατυχημάτων των πυροσβεστών μπορούν να είναι:

Εξαρθρώσεις, διαστρέμματα, θλαστικά τραύματα, εκδορές, εγκαύματα, από θερμά αέρια και φλόγα, δύσπνοια από εισπνοή καπνού, κ.α.

Παραδείγματα από συνήθεις αιτίες ατυχημάτων των πυροσβεστών είναι: η μη σωστή χρήση εργαλείων και συσκευών πυρόσβεσης, εργασία κάτω από ένα μέρος όπου σωλήνες, εργαλεία ή συσκευές πυρόσβεσης βρίσκονται σε χρήση, εργασία στο άκρο οροφής, χρήση ακατάλληλων ή πεπαλαιωμένων εργαλείων, εργασία με σωληνώσεις που ευρίσκονται σε υπερπίεση, μη σωστή αναρρίχηση στις σκάλες, μη σωστή χρησιμοποίηση του υλικού ατομικής προστασίας, όχι σωστός σχεδιασμός στην κατεδάφιση οροφής, πτώση από μπέρδεμα με τις πυροσβεστικές σωληνώσεις, αδυναμία συγκρατήσεως επάνω στο πυροσβεστικό όχημα, αποβίβαση πριν το όχημα σταθμεύσει και χρήση μη σωστών μεθόδων διακοπής της κυκλοφορίας των οχημάτων.

ΜΕΤΡΑ ΥΓΕΙΑΣ  ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ

Για να μειωθεί η συχνότητα των ατυχημάτων που συμβαίνουν στους Πυροσβέστες θα πρέπει να εφαρμοσθεί από την ΔΙΟΙΚΗΣΗ της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας κατάλληλο πρόγραμμα εκπαίδευσης, αλλά και επισήμανσης των ΚΑΝΟΝΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΕΜΒΑΣΗΣ των Πυροσβεστών. Παράλληλα θα πρέπει να γίνει η προμήθεια όλων εκείνων των απαραίτητων και κατάλληλων εργαλείων, συσκευών, ειδών ρουχισμού και λοιπών αναγκαίων μηχανημάτων.

 Η πρόληψη των ατυχημάτων απαιτεί από τον εργαζόμενο την εμπέδωση τριών βασικών αρχών, την γνώση, την μηχανική εμπειρία και την προσπάθεια.

 Η έρευνα της αιτίας των ατυχημάτων και η ανάλυση των, μαζί με τις αυτές αρχές, βοηθούν σημαντικά στην λύση του προβλήματος.

 Προγράμματα έρευνας βοηθούν στην ανακάλυψη καταλληλότερων μέσων ατομικής προστασίας, εργαλείων και υλικών πυρόσβεσης, συσκευών γρήγορης ανίχνευσης επικίνδυνων τοξικών (θανατηφόρων πολλές φορές- αμπάρια πλοίων) ουσιών, στον εργονομικό σχεδιασμό των πυροσβεστικών σταθμών και οχημάτων, στον τρόπο σωματικής εξάσκησης των Πυροσβεστών, ώστε να βρίσκονται πάντα σε άριστη φυσική κατάσταση. Όλα αυτά βέβαια αποσκοπούν στην μείωση των ατυχημάτων. Παράλληλα πρέπει να γίνεται τακτική ενημέρωση των με διάφορα φυλλάδια, πόστερ, βιντεοταινίες και φυσικά θα πρέπει να υπάρχουν στους μεγάλους σχηματισμούς ειδικά τμήματα ασφάλειας της εργασίας τα οποία και θα επιλαμβάνονται στης συστηματικής ενημέρωσης των Πυροσβεστών.

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΟΣ ΡΟΥΧΙΣΜΟΣ

 Κάθε πυροσβέστης θα πρέπει να εφοδιασμένος με όλο εκείνο το κατάλληλο προστατευτικό ρουχισμό, σ’ αυτόν περιλαμβάνονται το ειδικό σακάκι που είναι κατασκευασμένο από ειδικά μονωτικά υλικά, είναι ελαφρύ και ανθεκτικό στη φωτιά, δεν εμποδίζει τις κινήσεις των πυροσβεστών, τα κατάλληλα παπούτσια με την ειδική ενίσχυση στα δάχτυλα και το πέλμα από ατσάλι, τα άκαυτα και θερμομονωτικά γάντια, τις ατομικές αναπνευστικές συσκευές από ειδική κατασκευή και ικανής διάρκειας παροχής οξυγόνου κ.α.

Τα βασικά πυροσβεστικά εργαλεία, οχήματα, ρουχισμός, μέθοδοι εξουδετέρωσης φωτιάς έχουν μείνει σταθερά εδώ και χρόνια. Επί του παρόντος η βιομηχανία δεν δείχνει το απαραίτητο ενδιαφέρον στο να καλύψει το κενό που υπάρχει. Πρόσφατα στις Η.Π.Α. ιδρύθηκε από το Εθνικό Συμβούλιο Ασφάλειας της Εργασίας τμήμα για την φωτιά και την ασφάλεια της εργασίας των Πυροσβεστών.

ΕΙΣΠΝΕΥΣΤΙΚΕΣ ΕΡΕΘΙΣΤΙΚΕΣ –ΤΟΞΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η πρόοδος της Επιστήμης (είτε για ειρηνικούς σκοπούς, είτε για πολεμικούς), έχει κατασκευάσει πληθώρα χημικών ουσιών άλλοτε ακίνδυνων σχετικά και άλλοτε θανατηφόρων. Οι εργαζόμενοι σ’ αυτές και γνώση των κινδύνων έχουν, αλλά και παίρνουν όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας των. Οι πυροσβέστες είναι μόνοι προσκεκλημένοι, σε περίπτωση ατυχήματος, που θα πρέπει - χωρίς πάντοτε να έχουν την απαραίτητη πληροφόρηση- να πάρουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για την δική τους ασφάλεια , αλλά και για την ασφάλεια τυχόν παρευρισκομένων.

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ -ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ

Στον  πίνακα 1, στο τέλος , αναγράφονται οι πηγές προέλευσης των πλέον γνωστών εισπνεύσιμων ερεθιστικών - τοξικών ουσιών.

Στον πίνακα 2, αναφέρονται οι σημαντικότερες ερεθιστικές - τοξικές ουσίες και τα τμήματα του αναπνευστικού συστήματος που προσβάλλονται.

Στον  πίνακα 3, παρουσιάζονται οι παραπάνω ουσίες με τον χημικό τους τύπο και την χρήση τους.

Οι εισπνεύσιμες ερεθιστικές τοξικές ουσίες παρουσιάζουν διάφορες φυσικοχημικές ιδιότητες. Μερικές είναι αλκαλικές, άλλες είναι όξινες, μερικές είναι ευδιάλυτες στο νερό και άλλες δυσδιάλυτες, μερικές υδρολύονται. Οι μικρομοριακές συνήθως βαρύτερες του ατμοσφαιρικού αέρα.

ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ

Ενώ οι εισπνεύσιμες ερεθιστικές και τοξικές ουσίες παρουσιάζουν διάφορες φυσικοχημικές ιδιότητες, έχουν μια κοινή και καταστροφική, συγχρόνως, για τον ανθρώπινο οργανισμό ιδιότητα, την ικανότητα να αντιδρούν με το ανθρώπινο λεύκωμα και να το καταστρέφουν. Η εκδήλωση των συμπτωμάτων της δηλητηρίασης εξαρτάται από τον τόπο της πρωτοπαθούς βλάβης, μάτια, φάρυγγας, βρόγχοι και κυψελίδες. Η περιοχή δράσεως κάθε ουσίας καθορίζεται από τις φυσικοχημικές ιδιότητές της. Έτσι οι πλέον ευδιάλυτες κατακρατούνται στο ανώτερο αναπνευστικό σύστημα και οι ευδιάλυτες στο κατώτερο. Φυσικά μεγάλο ρόλο παίζουν οι πιθανές χημικές αντιδράσεις με τα λευκώματα των κυττάρων, η υδρόλυση κ.α. Όταν μιλάμε για σκόνες και καπνούς μεγάλη σημασία πρέπει να δώσουμε στην διάμετρο των σωματιδίων, με την λεγόμενη αεροδυναμική διάμετρο (Α.Δ.) Είναι γνωστό ότι σωματίδια με Α.Δ.>25μ. (αδρά σκόνη) παραμένουν στην μύτη και τα σωματίδια με Α.Δ. 7-25μ. (εισπνεύσιμη σκόνη) κατέρχονται στο αναπνευστικό σύστημα, ειδικότερα εκείνα με Α.Δ.<7μ. (λεπτή σκόνη) κατέρχονται στις κυψελίδες.

ΣΧΕΣΗ ΕΠΙΔΡΑΣΗΣ - ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ (ΔΟΣΗΣ)

Η βλάβη που προκαλείται στον ανθρώπινο οργανισμό έχει σχέση με την συγκέντρωση της ουσίας στον αναπνεόμενο αέρα επί τον κατά λεπτό αναπνεόμενο αέρα στον χρόνο έκθεσης. Οπωσδήποτε ο καθορισμός με ακρίβεια της δόσης που εισπνεύστηκε είναι πολύ δύσκολος   και   περιπλέκεται   σε   μαθηματικούς   τύπους    και   υπολογισμούς.  Έτσι   για απλοποίηση χρησιμοποιείται ο όρος ΔΟΣΗ ΕΚΘΕΣΗΣ, δηλαδή το γινόμενο του χρόνου έκθεσης επί την συγκέντρωση της ουσίας στον αέρα ( κανών του Haber C.t=K), που ισχύει με κάποιους περιορισμούς σε όλες τις ουσίες. Στην Ιατρική χρησιμοποιούμε επίσης τον όρο LC 50 (θανατηφόρος συγκέντρωση, κατά την οποία αποθνήσκουν εντός 14 ωρών το 50% των πειραματόζωων . Ήδη τελευταία εμφανίσθηκε ο όρος I.D.L.H. (άμεσα επικίνδυνη συγκέντρωση για την ζωή η την υγεία μετά έκθεση 30 λεπτών) Πίνακες 4,5.

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ

Αυτή εξαρτάται από το τμήμα του αναπνευστικού συστήματος στο οποίο έχει την μεγαλύτερη επίδραση η ερεθιστική - τοξική ουσία. "Έτσι μπορούμε να διαχωρίσουμε τρία βασικά σύνδρομα:

1.    Το   σύνδρομο    των    ανωτέρων    αναπνευστικών    οδών και    τμημάτων.

       Επιπεφυκίτις,  Ρινίτις, Φαρυγγίτις, Λαρυγγίτις ( πιθανόν σπασμός και οίδημα γλωττίδας, αφωνία).

2.      Το σύνδρομο των μεσαίων   αναπνευστικών οδών .  

       Βρογχίτις (ερεθιστικός βήχας, πιθανή δύσπνοια, κυάνωση, βρογχόσπασμος).

3.      Το σύνδρομο των κατώτατων αναπνευστικών οδών.  

       Πνευμονικό οίδημα μετά λανθάνοντα χρόνο 2-30 ωρών.

Στον πίνακα 2,υπάρχουν οι σπουδαιότερες εισπνεύσιμες ερεθιστικές τοξικές ουσίες με την αρχική τους δράση και την ενδεχόμενη πολλαπλή αλλά και συστηματική τους δράση. Απ’ αυτόν καθίσταται σαφές ότι σαφή όρια της δράσης των δεν υπάρχουν. Μεγάλο ρόλο παίζει η συγκέντρωση ή η δόση της ουσίας, για παράδειγμα σε περίπτωση που εισπνέετε χλώριο σε μεγάλη ποσότητα (αναγκαστικά λόγω απώλειας της συνειδήσεως ή λόγω αδυναμίας απομακρύνσεως του ατόμου) θα φθάσει το χλώριο στις κυψελίδες με αποτέλεσμα τα αρχικά συμπτώματα του ερεθισμού των ανώτερων αναπνευστικών οδών να καταλήξουν μετά λανθάνοντα χρόνο σε ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΟ ΟΙΔΗΜΑ με όλες τις βαριές για την ζωή συνέπειες του.

Εδώ θα πρέπει να τονιστεί ότι:

1.   Οι εκδηλώσεις ερεθισμού από τις ανώτερες και τις αναπνευστικές οδούς εμφανίζονται αμέσως μετά την έκθεση.

2. Ο λανθάνων χρόνος για την εμφάνιση του συνδρόμου των κατώτερων αναπνευστικών οδών ποικίλει από 2-30 ώρες και εξαρτάται από την δόση όσο μικρότερη, τόσο πιο παρατεταμένος είναι, από την Α.Δ. και την διαλυτότητα των σωματιδίων που έχουν εισπνευστεί (οι δυσδιάλυτοι καπνοί καδμίου εμφανίζουν μακρόν χρόνο) και από την κατάσταση της καρδιακής λειτουργίας του εκτεθέντος ατόμου [άτομο με λανθάνοντα καρδιακή ανεπάρκεια μπορεί να εμφανίσει το πνευμονικό οίδημα και πέραν των 30 ωρών (ΜahIch)].

ΠΟΡΕΙΑ-ΠΡΟΓΝΩΣΗ

Η κλινική εικόνα των ουσιών που προσβάλλουν το ανώτερο αναπνευστικό έχει ως εξής: Άμεση εμφάνιση των συμπτωμάτων και σταδιακή υποχώρηση αυτών μέχρι εξαφανίσεως σε διάστημα 24-30 ωρών (εξαίρεση αποτελούν τα ισοκυανικά, καθόσον μπορεί να εμφανίσουν πρόσκαιρη ενίσχυση για αρκετές ώρες). Είναι φυσικά δυνατόν, εάν έχει προηγηθεί έκθεση σε υψηλές συγκεντρώσεις να συμβεί θάνατος, συνέπεια σπασμού ή οιδήματος της γλωττίδας ή λόγω παράλυσης του αναπνευστικού κέντρου.

Είναι τελείως διαφορετική η κλινική εικόνα των ουσιών που προσβάλλουν το κατώτερο αναπνευστικό. Η κλινική σημειολογία εμφανίζεται μετά το τέλος του λανθάνοντος χρόνου των 2-30 ωρών. Το πνευματικό οίδημα μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο μετά από 24-48 ώρες από την έκθεση ή να υποχωρήσει μετά από πορεία 2-3 ημερών.

Η πρόγνωση για τις ουσίες που προσβάλλουν το ανώτερο αναπνευστικό παρά την θορυβώδη συμπτωματολογία-βήχας, δύσπνοια-είναι καλή. Τα συμπτώματα συνήθως υποχωρούν στην θεραπευτική αγωγή. Το πρόβλημα είναι με το κατώτερο αναπνευστικό. Εάν τα συμπτώματα αρχίσουν μετά πάροδο 2-3 ωρών, συνήθως η έκβαση είναι κακή. Εάν όμως αρχίσουν μετά από διάστημα 24 ωρών, συνήθως η έκβαση είναι καλή.

ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ

1.           Απομάκρυνση των ατόμων από την ρυπανθείσα περιοχή και μεταφορά τους σε υπαίθριο χώρο (ΠΡΟΣΟΧΗ !! υπάρχει κίνδυνος για τον διασώζοντα).

2.         Αφαίρεση   των   βρεγμένων   ενδυμάτων   με   ύποπτες   υγρές   ουσίες   (αποφυγή
παραπέρα εισπνοής των).

3.             Σε τυχόν επαφή ουσίας με το δέρμα, απαραίτητος καλός καθαρισμός (έκπλυση).

4.             Εάν έχουν προσβληθεί τα μάτια έκπλυση για 10 λεπτά.

5.             Αποφυγή μυϊκής προσπάθειας από τον πάσχοντα (περιορισμός των αναγκών σε
οξυγόνο).

6.             Διατήρηση του σώματος θερμού (αποφυγή shock).

7.             Εάν υπάρχει παύση της καρδιακής λειτουργίας, πρέπει να αρχίσει αμέσως η
καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση.

8.             Άμεση μεταφορά στο γιατρό ή στο Νοσοκομείο σε ημικαθιστή θέση με ασθενοφόρο.